เมื่อข้อไหล่ติด....จะทำอย่างไรดี?
เคยไหม? ที่เอื้อมแขนไปหยิบของแล้วเจ็บแปล๊บที่ไหล่, ยกเเขนได้ไม่สุด, นอนตะเเคงทับไหล่เเล้วปวดมาก อาการเเบบนี้เกิดจากอะไร? แล้วเราจะป้องกันและดูเเลตนเองได้อย่างไรบ้าง?
ข้อไหล่ ถือเป็นข้อต่อที่สำคัญต่อการทำกิจกรรมของแขนเลยก็ว่าได้ ไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมหนักๆ อย่างยกของ หรือกิจกรรมเบาๆ อย่างเช่น กวาดบ้าน เอื้อมหยิบของ ก็ล้วนมีการทำงานของข้อไหล่ทั้งสิ้น
พวกเราชาวกันยา จึงอยากให้ทุกคนตระหนักถึงความสำคัญในการดูแลข้อไหล่ โดยเราจะพาทุกคนมารู้จักกับภาวะที่อาจเกิดขึ้นกับข้อไหล่ของเราได้ นั่นก็คือ ภาวะข้อไหล่ติด
ภาวะข้อไหล่ติด (Frozen shoulder) เป็นภาวะที่มีการอักเสบของเยื่อหุ้มข้อไหล่ (shoulder capsulitis) ทำให้เกิดการจำกัดการเคลื่อนไหวของข้อไหล่ในการทำกิจกรรมต่างๆ และมีทำให้อาการปวดบริเวณข้อไหล่ ขณะเคลื่อนไหวด้วยตนเองหรือผู้อื่นขยับให้
สาเหตุของภาวะข้อไหล่ติด
จากงานวิจัยพบว่า ยังไม่ทราบสาเหตุแน่ชัดที่ทำให้เกิดภาวะข้อไหล่ติด แต่โดยส่วนมากมักเจอในกลุ่มดังนี้
● กิจกรรมที่มีการใช้ข้อไหล่ซ้ำๆ ในระยะเวลานาน เช่น เช็ดกระจก กวาดบ้าน ถูบ้าน
● กิจกรรมที่ต้องยกแขนสูงกว่าระดับศีรษะ เช่น ยกของบนชั้นสูง ปัดฝุ่น
● ภายหลังการถอดเฝือก บริเวณไหล่ แขน ศอก หรือมือ และ ภายหลังการผ่าตัดบริเวณทรวงอก เช่น ผ่าตัดหัวใจ ผ่าตัดปอด ศัลยกรรมทรวงอก เป็นต้น ทำให้ไม่ได้มีการเคลื่อนไหวข้อไหล่ในระยะเวลานาน ทำให้มีการหดสั้นของเยื่อหุ้มข้อไหล่และกล้ามเนื้อเกิดขึ้นได้
● ได้รับการกระแทกโดยตรง เช่น ถูกชนกระแทก ล้มกระแทก ทำให้เกิดการอักเสบของโครงสร้างบริเวณข้อไหล่
● กิจกรรมที่มีการใช้ข้อไหล่ซ้ำๆ ในระยะเวลานาน เช่น เช็ดกระจก กวาดบ้าน ถูบ้าน
● มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคไทรอยด์ ซึ่งส่งผลต่อกระบวนการซ่อมแซมและการฟื้นตัวของร่างกาย
● โรคทางระบบประสาท เช่น พาร์กินสัน เนื่องมาจากความตึงตัวของกล้ามเนื้อที่มากขึ้นและการทรงท่าที่เปลี่ยนแปลงไป
ระยะของภาวะข้อไหล่ติด
ภาวะนี้แบ่งออกเป็น 3 ระยะ โดยในแต่ละระยะจะมีอาการแสดงที่แตกต่างกันออกไป ได้แก่ล
1. ระยะปวด (Painful/Freezing stage) มีอาการปวดมากเมื่อมีการเคลื่อนไหวข้อไหล่ และมีอาการปวดในเวลากลางคืน องศาการเคลื่อนไหวค่อย ๆ ลดลง
2. ระยะติด (Stiff/Frozen stage) อาการปวดลดลง ไม่รุนแรงเท่าระยะแรก แต่องศาการเคลื่อนไหวลดลงมาก พบมากในทิศหมุนไหล่ออกด้านนอก กางแขน และหมุนไหล่เข้าด้านใน ตามลำดับ
3. ระยะฟื้น (Recovery/Thawing) ในระยะนี้อาการปวดจะค่อย ๆ ลดลง และองศาการเคลื่อนไหวค่อย ๆ เพิ่มขึ้น ภาวะนี้สามารถหายเองได้ แต่ใช้ระเวลานานมาก และสามารถกลับมาเป็นซ้ำได้ การรักษาทางกายภาพบำบัดมีส่วนช่วยควบคุมให้เกิดการฟื้นตัวได้ดี และให้คำแนะนำเพื่อป้องกันการเกิดซ้ำได้
วิธีสังเกตว่ามีภาวะข้อไหล่ติดหรือไม่?
หากเริ่มสงสัยว่าตนเองมีภาวะนี้เกิดขึ้นแล้วหรือไม่ สามารถสังเกตอาการด้วยตัวเองได้ง่ายๆ ได้ดังนี้
● ขยับข้อไหล่ได้ลำบาก และจำกัดการทำกิจกรรมในชีวิตประจำวัน เช่น หวีผม สวมเสื้อ ล้วงกระเป๋ากางเกงด้านหลัง ติดตะขอเสื้อชั้นใน เอื้อมหยิบของ เป็นต้น
โดยขณะทำกิจกรรมจะพบการยกไหล่ร่วมด้วย ทำให้เกิดอาการปวดบริเวณคอบ่าร่วมด้วยได้ โดยท่าทางที่มักพบและส่งเสริมให้มีภาวะข้อไหล่ติด นั่นก็คือ หลังโก่ง ไหล่ห่อ และคอยื่น อันเนื่องมากจากลักษณะการทำงานหรือการใช้ชีวิตของเราในแต่ละวัน ส่งผลให้เกิดความไม่สมดุลของกล้ามเนื้อบริเวณคอบ่า ไหล่ สะบัก หน้าอก และหลัง เกิดขึ้นได้ โดยที่เราอาจไม่รู้ตัวมาก่อน
การดูแลและการรักษาทางกายภาพบำบัด
จะทำการรักษาตามระยะและอาการที่เกิดขึ้น โดยในระยะแรกจะเน้นควบคุมการอักเสบและลดอาการปวด จากนั้นจึงค่อยเพิ่มองศาการเคลื่อนไหวของข้อไหล่ โดยการขยับข้อต่อ การใช้ท่าบริหารร่างกายเพื่อยืดและเพิ่มกำลังกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของข้อไหล่ เช่น กล้ามเนื้อหลัง กล้ามเนื้อหน้าอก กล้ามเนื้อสะบัก กล้ามเนื้อคอบ่า กล้ามเนื้อรอบข้อไหล่และกล้ามเนื้อแขน นอกจากนี้แล้วยังฝึกการควบคุมการทำงานที่ถูกต้องของกล้ามเนื้อรอบข้อไหล่ เพื่อให้เกิดการทำงานที่สมดุล และลดอัตราการเกิดภาวะข้อไหล่ติดซ้ำได้
แต่อย่างไรก็ตาม ท่าทางในการบริหารและดูแลข้อไหล่นั้น ควรปรึกษานักกายภาพบำบัด โดยการประเมินอาการที่เกิดขึ้น และปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลต่ออาการ เพื่อให้ได้รับคำแนะนำให้การดูแลตนเอง ท่าออกกำลังกายที่ถูกต้องและเหมาะสมในแต่ละบุคคล
ต้องการติดต่อสอบถาม คลิก
โทรศัพท์ติดต่อ :
สาขาสิรินธร 02-434-4111
สาขาเหม่งจ๋าย 02-274-4471
สาขาอุดมสุข 02-175-4944
ซีเนียร์กันยาโฮมแคร์ 080-576-3334
สาขาประชาชื่น 02-591-5915
สาขาพญาไท 080-575-1108
สาขาเจริญราษฎร์ 02-288-0110
สาขาเพชรเกษม 080-581-6222
สาขามีนบุรี 095-045-2496
สาขานครอินทร์ 080-596-5875
Line Official : @Kanyaptclinic
